Гюней сурухда са эккед, сиг1ыд, дин-иман ад велает анивиъи. Амма гьа велаетди ки анидиъи касибер не кетхудыер. Гьу1киметед яшайиш гуджли не гъеблир анахъунки, четинва1лихьван – ч1утха1рва1лихьван ешемишдыбыр а. Гъийгъад йыгъ гьемисе лийир, быгады йыгъа Аллара выйне са ризкьад хьеб ывгаси хьур, умуд гъана ешемишдыбыр ки а. Йыгъырмыкла са йыгъа А1лихан хьур са джигьил гада хырыдад рыкъа1 хъиъинаъай джуду са чарасыздыкалды, уджузды машине ана. Ула саъ ки ц1ай ийир а, виригъ ки сивт1ир са чемре, гыбыл ха1ле адиш, хьесымала саъки тарахъхьире шин сукур а.
Са мамзила лийкьыйне ка, машин ч1ир вишир, са еш хъишид хьыдылды гинириъи, амма рыдж бала быт1рана валыг-чалыг гъад риъий ва джуда хад машин ки багьад виъине, быт1рад виъине. Гьа рыкъа1 адбише секкинийе лувза выъыр диш, гьеми гадиес гуна вишир, джуду нин йик1иы рыгыр, кюмег гьаъас хьур, лувза выъыр джуда хад машин. Бегеде йыхьыр хуткур: «Гьай риши, вас шыв кюмег йигара, шиви выды машинед ч1ири йишир ад?»,- хьур. Амма гьеми хьыдынийис гич1ере калды ки ай, гьис хьурди, гьеми дуьнйады гьалына умуд гъамабдиш хьур. Яваъшене ка джываб хъывыр: «Валлагь, машинед чарх ч1ир йишир а, захда дегиш гьаъасды кьуувет адиш». А1лихана гьухьур: «Вы изды машине суркьа сакьада, гьади серин ка йиъи, гьадийкьама за выды машин хъаваъас».
Ха1р багьанадыхьван са сагьа1т калды йишири, хъыъыр чарх, хылабыр ки темиз хъыъыр, гьеми хьыдынийды бегеде хъиркьыр. «Гьай риши, за выды машин хъывыъыр, вадаа гьамыъ рыкъа1 а1хъа1рч1ур йихъивгас йикиси».
Гьеми хьыдыние рухьура: «Гьай джан шу, выды кьимет шудаъ виъи, ва зас хатир гьыъыр, зас четинды раха1т гьыъыр гьеми хырыдад рыкъа1».
А1лихана гьухьур: «Джан риши, зада руъуд хатир йиъи за вас гьыъыд, вада йишихьвна ва яки леч1ухьна мидыла хъуъна ка касибва1ле ад вышга вас рыкъа1 гыхы1хьна, гьанийис кюмег вияъ».
Амма са Аллагьас гьац1ара ай, гьеми гадиес шудаъ четин йиъийди гьа арыди.
Ула на1х руъура а, гьеми хьыдылды лехъреркьара шегьер кувгъу1д джигиди. Га1ше ки йиъи, кьа1чи ки риъи, са суру машин лувза выъыр, рыкъы1д бегеде хад столовые а1рубч1ура гьеми хьыдылды. Рыхьыр са уст1ула суруркьара, бегеде йиркьыр быт1рад, хьесымахьде я1хъ гид, гъилы йу1кьды рыш. Гьеми хыдыныйды заказбыр кьабыл гьыъыр, улесды хьыв, хьед сихьир хъу1рире.
Са арыдыла ка гьеми хьыдыные улесдымыд яц1-кац1 гьыъыр, гьеми рышеде чихид тангабыр вылц1ара джульдыбыр хадиш хьур. Гьеми рышере рухьура: «Ва зада бала выра а, за вас джульдыбыр хъикьас». Тангабыр джуле гьаъас хьур, гъаъ а1гъа1рч1уйне, гьеми хьыдылды гьайвыр гъаъ хъу1рире.
Рыш уст1улад бегеде хъиркьыд, гьеми хьыдылды гимардиш, амма уст1ула кихьир кагъат сатыр а, арики дайраады тангабыр ана. Кагъатак кинийиъий: «Валлагь, джан рыш, зас гъийгъа гьемисе рыкъа1 четинва1ле ирхьуйне, зас са джигьил гадиере кюмег выри, гьадыла за зас йик1идана фагьам-фикир выъыйне, вас четин йиъидыла ва гъилы йу1кьа1не ки гвалах ваъара а, гьемиди ад тангабыр вас нинды на1к духъунды ха1лал йиший рыкъа1 кьуле адбишды кьулула садакьа йиший, джан рыш». Гьеми рышед джанды хар липхьур ешел кивилхьвара, йик1идана фикир ваъара, яраб гьеми дуьнйады гьемисед хатир гьаъад илсанар мадамый хьур.
Аллагьара гьа хьыдыныйды йик1е ивир ай гьеми рышес не гьанийды выг1лис шудаъ четин йиъийди, шыв услахьван башин чара ваъарайди.
Гъилы йу1кьды рыш хала хъырхьыйне, джуду выг1лис ихтилат гьаъара: «Валлагь, гъийгъа фуланды хьыдыние зас гьемидухъунды тангабыр сатыри, Аллагьас йива шукур, зас на вас йыгъад-йыгъад ризкь анийиъи, гьадыла йик1 ачых гьаъ, хыл ачых гьаъ, садакьа-нафакьа гъаъ».
Атабабыед мисала ад виъи:
«Гьагвад, гьаджвагвад ризкьадида гъари мадыъый».
«Ва гьыъыд хатир – ху1рмет выды къаришди–гюльгиди лухъузуй.»
Мира Казиева
