Поэзия рутульских шаиров на русском в переводах ФАЗИЛА ДАШЛАЯ

САТИРА В РУТУЛЬСКОЙ ПОЭЗИИ

Сыназырады шаир Хезерчире мисед гафбыр кихьир а ми «Тев» хьур дур гъад шиъирмыд улихьде:
«Изды диде Серкере зы бадана гьавъыр ай лыт1а гьавъыд тэв. Ц1а1храд гьа1лим Гьа1джи Гьа1сана, Сыназыра йиркьыд геде, гьад тевдид быт1равалды гьавгуйне, гьайдикла та1рифахьван хъибт1ир шеир. Амма диде зы хала йыкыд геде, зые кивхьири шеир Гьа1джи Гьа1санды гафалмыс гьа1ксына».

хезерчи шинази

ТЭВ

Гьа1джи Гьа1сан:
Маншалла сына гьавъыр, ачкар выырад, тев,
Аллагьад амырдихьван дуьз гьаъыр ад, тев,.
Быт1равалды леьгихивы вас выр ад, тев,
Гьадухъун ки быт1ранавы девирдий дур ад, тев.
Гьемид джамал ад эдемиес легьихивы, тев!

Хезерчи:
Маншалла рухьура, агьузар биихь, тев,
Гьурчеквалды гьачапкыр, лы1х викихь, тев.
Быт1равалды паджылы гъувкур гьавгухь, тев,
Сиен устарашис ваба эзер йыхы1хь, тев.
Сиен ун гьишид бишис аманат викихь, тев!

Гьа1джи Гьа1сан:
Эвел весфихьусу лаъ ийиванахда гятхъыр.
Гьа1р суътуьл ха1л гывхы1р а, лыт1а гьавъыр,
Гьаймыд кьулихда гъелбир чархбыр гьыыр.
Виргъир кала нур вылц1ад, быт1рад тев!

Хезерчи:
Зый ки быт1радвы хьусий, гьибкьырийден
За са хабар,
Гьупхьур а хьур тев гьыхды са эдемер.
Духул духла гъамабчиш- хьур выр са хабар,
Йе магьа1джар, йе суьтуьл, йе чарх, йе ки мермер.
Рыхъ ха1ла лявгъварвишихь тев!

Гьа1джи Гьа1сан:
Гьемид ар кид насылас артухды мачхул гьикихь,
Хассатан Гьезерчис гьагъзыр кеф-кефиет был гьикихь,
Куб гьа1ммыше ваъад дибир Серкерес къул гьикихь.
Гьаджид хъит1идбыр яребби кьулики йыкьыхь,
Хагьирдид йыгъбыр гьеми тевди бала гьикихь!

Хезерчи:
Хагьир сада сур гъукур, сагьва1лис къисмат мавгъу1ьхь,
Шу Зайнал- Гьа1бид, вас манфагьа1т гьамаругухь!

Гьа1джи Гьа1сан:
Баташаевашды самувар гьавгуйне, руъбыр ачых рууйы,
Одес истак1анма гьа1р вахтиндый чей рагъыйы,
Чей аад къаб гъигьнас ра1ъмат ваавы.
Мисад мерд илсанас дженнетдид халат лейкыйы.
Сиен джуду тухумас къисмат вишихь тев!

Хезерчи:
Зы бадана гьавъыд тев манас къисмат вишир,
Зы тевдихда гяхъар, нагъв савъар гьишир,
Дидис зы гьагуйне, джуды зеъле вихер гьишир,
Чей рагъа1сты ки джига захта елли чившир,
Мавугьу1хь гьабишис къисмат тев!

Гьа1джи Гьа1сан:
Лампабыр гьа1р са легьихивы, гьам ки дуьз гьавъыр а,
Дуьшекки юргъан, гъу1дикен юндихьван гьыыр а,
Мийманас вудж бала джумардына гьагур а.
Зы гьиркьыд вахт сиг1ыд гъы1льд гьагур ай,
Гъувкур ай гьа1мама сивг1ыд, тев!

Хезерчи:
Дуьзды джиш Гьа1джи Гьа1сана рухьу гафбыр,
Зас гьагурджиш гьана мийманас гьу1рмат гьавъыр.
Зы джура гьиширы, дидты писвэ1лихда гяхъыр,
Кьвакьу сирхьур, Аллагьахда агьузар беэр,
Лувкур, харыба гъувкухь, беэре зари, тев!

Гьа1джи Гьа1сан:
Рак рикмизалбыр гихьир анийы лап гъелбир,
Бала ма1ъкаман рикид хунчебыр игьир,
Уху1н бадана, багьад гьулеймар агъур.
Аферин мид кардимыс, гьа1р са дуьзен гьидкьыр
Иессиеки бейназарад ул кемаврыкьыхь, тев?

Хезерчи:
Гьавгурийден зас гьад тев хараб вишир,
Са кьыхьды т1ирхьван гьибкьыр, гьавый япхы1р,
Багьад гъулеймар масалыхъла саъ аткырийден хъигьир.
Бейназарад гьимид тевдик айден улабыр,
Лаъ лузур мук1 ваъасий шадвэ1лихьван Серкерес, тев!

Гьа1джи Гьа1сан:
Джвар гьилагад арбай пуржин ад к1араватбыр,
Каридорахдаки, захутахта ки гид гуълер гъад ракбыр,
Гъу Москвада гьам Севостопольде деэре кефбыр,
Гьикичиш къара пулахьван гьаъас мисад харджбыр.
Даима гьыхды йыгъырмыс викихь, тев!

Хезерчи:
Ачакыр са кепек ки зардид, гъу ма1ътадж гьишир,
Гварг ки кьы1пхьыр, сифат, кьамат дегиш вишир.
Гъу кирхьара Москвада Севостопольде лахъхъай гьишир,
Йыгъа, выше гэ1ля-гэ1ля гэ1йгъа1ра, саил гьишир
Даима ичкия на къумара гъувкухь, тев!

Гьа1джи Гьа1сан:
Лаъ хьуъ кидбыр, жвас ки гьац1ыхь тев миллионас гид,
Су1биттис, девирдис мады ки артухъана гид,
Харджбыр балад сихьир, гьа1р са кар къизилас гид,
Изды гьыъыд тевдид та1рифбыр Сыназырад мухъу1с гид,
Мухъу1 быт1рад ухшер выкыд, тев!

Хезерчи:
Хат1ла калам зые рухьур а, кейкьасды Серкерек мид гафбыр,
Кьейкьыне ки гъургъад сукьухь илсан гьиинакун эгер,
Зайналабидыхда гъавгъыр, зы кьыхьан хахъыр
Гьа1р са миллионас ги Гьезерчид мид гафбыр,
Изды дерд Гьемид вы – даима хараб викихь, тев!

Страницу подготовил
САИД СУЛЕЙМАНОВ
(Продолжение следует)