«…Джан Ц1ийлахъан-быч1ид сыв,
Гьа1ммише ваа йиз гъа шыв…»
Гьеми ч1елбыр ихьды мыха1бишды дур-ун ад, халкьдис бала хъыгад шаир Нура1ма1д бабадбыр йиъи. Зас кихьис йигад йиъи Мыха1д районди ад къурахакла.
Мистед калды сыда я Ц1ийлахъана йиз гъамадиш, я нур-яз кимадиш. Джалахьуъдыбише рухьуд йиъий, валлагь, тылыед сен бала мыкьды руъуд йиъи хьур, гьис хьурди гьадид хьехь мысга мыкьмы виъи, ч1аблад сен сиг1ыд йиъи, сылды йиъи ма1хсилед сен, г1арад сен геешаъ, рухьуд йиъи, къурах ливурхьад йиъи хьур. Амма мистед сен дадалад йиъи, гьис гьемидухъун ц1ай ийир ади дуьнйады гьац1ар диш, гьис гьемидухъун къурах липхьур ади, ч1ир-ч1ык ки гьутхьур лат1ур а.
Эвела ихьды атабабыйше гьатхыд калды банымы духлумашды ц1удбыр гьаъад йиъий, сагьа1тед вахт вац1ын бадана, виригъ гьилды банас йывхы1йне, сагьа1т шумудбыр йиьиди гьац1арай. Гьабише гюзет гьаъарай йыгъ на выш сакал йишид вахт, виригъ лувзуд вахт кьы1нне 22 декабрес, гъъы1нне 22 июнас, гьа гедене сыва ад чалахъанаше на1к варацурай зарад вахт виъи хьур. Хьадид йыгъ на выш сакал руъуд вахт вуруъура 22 мартас, хумухдид 22 сентябрес.
Хьадид вахт йибкьыйне, мукъа1 ад кьа1сды, кьухьдыбыше рухьурай ладжбарашде накьв лувхьур ама гадакъ хьур, хьели яцбыр гъаъ игъийгыр, езелбыр гьаъара ка1дубч1урей.
Езелбыр гьыъыдыла хъуъ мукъа1 ад мал-къара лаъ бана, сыва лелт1ерей, гьис хьурди бана серин йиъи, гыбыл йыхы1д ка, гьугъал гьугъара, укь еримиш руъура. Чалахъанаше, ха1ба1хъа1неше гыъыд гъахьун, гъара ч1ир джишин бадана, серинды калды паджиле сирхьире, хумухды йикьама гьабыр сахламиш гьыъыр йигара, сиг1ыд гедене хакьас руъурдиш, жа1нг рыхы1ре усуру. Ихьды мукъа1 ад сывымыхда ха1рдыхда ха1р джура та1рифбыр, гьухьалбыр, уфтанвалдыбыр а, мессела, илсындире гъахьун лешусды вишийне, хулкара, валлагь, гьилды сывалады йиъи хьур, гьис хьурди дам кид сывалады на1кбыр суюх руъура, т1агьа1м кидишне.
Мистед калды сыда чалахъанашис ки эккед зиян, зарарбыр йишири, малдыхьде на1кбыр лакъур йич1е хъишир, са мичидид иессиер джидшир. Хьанне гьугъал ад калды мизынды гьыъыд нисе, ха1редбыр йишири. Ч1ирис, ч1ыкыс ки къурах вишир, йишид дамыд ер-емиш ки къивикьасма къуру хъившир, дама ад ха1йванмашис ки гудж вишир, гьилды ц1ай килхьвара а, гьилды га1ш вишир саъ муку1с рыхы1рене. Гьемисед къурахара малдид, къарыдид гьаъара дабагъ рухьуд гьа1зербыр. Гьамыда хъирхьас хъу1гъу1рдиш к1варчбыр игъилхьвара.
Ихьды банбыр гьатхыр а. сывбыр хырыда а, малдире ра1хъ йывхы1р йигара, гьугъал джишийне, джулгъуйне, малдид гъил накьудире хакъалкьардиш, тикды высма гъаъ а1хъа1ч1ус хъу1гъу1рдиш.
Мирима, былахма, нац1урма хьед ц1ам йишир а, гьадире ядал-югалбыр ки бала йиъи. Яхда ад дур-ун ад нац1ур виъи хьур са мафагьа1т гьадикла адиш, ц1ам хьед кете1есне ка, багъдис, быстанмыс гьагъусна, вахыр заргъана гьада саъ виъи. Зиян, зарар дишне, гьадикла хайир илсындис адиш.
Совет ху1кимет ад вахтинди хьад йишийне, гыдзырара лал кывъад йиъий: «Гьай джамаха1т, гъаъ эгъедиъ, вах темиз ваъас, гьудкьуд ра1хъ, кьул хъаъас», ва Ленинский субботникбыр гьаъад йиъий, гут1быр темиз гьыъыр, руг, чы1х геше гьыъыр, мукъу1 уфтанды усул хъывгарай.
Мистед къурахара илсан ки бала ка1ч1ури, ядал-югал агъыра йиъидыла, кьа1сдыбишда лет1ес руъур диш, серинва1лихьван ха1рдыбыр диъидыла.
Нагагь гьугъалбыр йишихьвна ки заргъадбыр, делидбыр йикис гич1ере, гьис хьурди гьасад гьугълумыра бегеде хад Осетия рухьуд у1лкиди эккед зиян-зарарбыр, агъырды вакьиебыр йишир а.
Джалахьуъ дайрады вахтинды гьугъалбыр джишийне, къурах липхьуйне, куб-дин гьаъад фекьийше мусурман давабыр гьаъад йиъий, пирмы, уджумы, зияратмы дыхьыр дугьа1-сана кьыле гьыъыр Аллагьас дилегбыр гьаъад йиъий, хьели пирмы хьед аъарай, багьана гьеми вишир дава Аллагь йиший хьур.
Мира Казиева
