Шиъирбыр, наIгьнибыр, теснифбыр, газелбыр, рубаибыр, бейтибыр
ГЕЗЕЛБЫР
Ки суьхьде зас рыгад рыш, кьисмытдихьван, вы ришири.
Ки суьхьде, йик1е ипхьуд, изды севги, вы ришири.
Вышди вы, шыв ади йик1е, за диндирмиш джырыъыр,
Сиъинбишыла лаъ хъуд, дженнетдид ху1ри ришири.
Быт1радбыр, гьу1мирдид рыкъа1, шудаъ салат1 дишир ки,
Вазырды, виргьид нур ситхьуд, гьад рыкъа1, вы ришири.
Зы, йиъине, ад — ахъыдбишиклаады са йишир диш,
Йишийне, йикиси,- рухьуд, серинды вы ришири.
Шумур выды ригис йытхьы1ри, рагьа1ре илчиер,
Заала гьайри, агынийис урт1а раъад вы ришири.
Шууна ругьур ки язы, кьисмытдид чарх, рыкъа1 Шафид,
Гьанийды, йик1а эхъет1ес джугъу1д заз, вы ришири.
1. Диндирмиш рыъын (туърк.)-хьуъ кееръин, гьац1ара гьыъын.
* * *
Ай хъыргад яр, йис, дуьзды рыкъа1, захьван хъа1л ваъара,
Ва вас, са мачхул гьувгур а — кид, кине хъа1л ваъара.
Ха1р еква1с, ачых йишид быч1ид быт1равадды гъувгуйне,
Йис быч1 быт1рад йиъи,-хьур, кееп1ир, захьван хьа1л ваъара.
Ха1ле, виригъ гъана, лейсанад йугъалбыр лугъуйне,
Дуьнйадид быт1рава1лихьван, ва ква1ч1ды хъа1л ваъара.
Шудаъ а1хдиет дишир ки, выды рыкъа1 яр-дустар,
Вы, лерчир-сырхы1р, у1лед хьывахьван ки хъа1л ваъара.
Хъа1л илсындид, эн алчахды, т1ебигьа1т йиъи, Шафи,
Е, ва1 ки, дуьзды джигиди, кид-кине, хъа1л ваъара.
Ухьданвалды, Йинчире вас выд ухьданды пай виъи,
Ай хъыргад, ва артухды, ухьданва1лис къуллух мываъ.
Вас сипхьуд быт1равалды, быт1рад сир-сухьват уджуху1р,
Хьебелмыс ранг рыхы1ре, чиркинва1лис къуллух мываъ.
Еква1д шуркухьван лаь лурзур, быч1ис аязбыр джыъыр,
Месикде, бегьуш ришир, тембелва1лис къуллух мываъ.
Йик1е писды увуху1р, гьеч хьуъ хъуд ха1саба джыъыр,
Кьулы хъикьасды йиъи къан-каъргъышес къуллух мываъ.
Фитне, мусурманад рыкъа1, вас гьац1 ки ха1рам виъи,
Илсындид хал хьебаа гейнд, фитнидис къуллух мываъ.
Зул-Кьарнай сыра руъуди, дуьнйа, девлет вихид диш,
Рази йшпир выдыы, у1лид га1шва1лис къуллух мываъ.
Имындид са шарт1 йиъи-юхсулашис вын садакьа,
Улджумад на1х гуьзет джыъыр, иблисес къуллух мываъ.
.
Дуьнйады Адам угълу кал йиркьыд йиъи, Шафи,
Илсындид ра1хъ сувга выыр, шийт1андис къуллух мываъ.
1. Бегьуш йишин-джус джуикла хабар дишне сийин
Быт1радбишды йыкьа1, вазырды хьесым гъад риъи вы,
Быт1радбишды у1лид йа1кв, лы1хды ч1арбыр гъад риъи вы.
Быч1 каалды, быт1рад рышба1 гитхьуси гъилабахда,
Сада улабахьван ишаара выъыд, бэс риъи вы.
Вы адишне, гьиджрандире1 виран гъаъаси зы,
Гудже ирхьуйне, нахушды йик1ис дарман риъи вы.
Кьва1б ул вахда гывкъын, дуьнйадихьван са йиъи зас,
Зы каалды, йик1 гьутхьуд, бейниван уху1д са риъи вы.
Вас выр ад йыгъбыр, гьашыкь, симерыг некьик кине,
Девирдис вы каалды мадды хъикис диш — са йиъи вы.
Гьиджран туърк. (са-сынийда хырыда дишин)
***
Выды быт1рава1лихда, хъыргад, дуьнйа валгара а,
Мисе гакьад улабыр, тек са михьид шаркахда а.
Йыхы1н хъаъ изды йик1ик кид, т1ибед духтур риъи вы.
Га1диед йадлад даваа, севгилимед йик1иде ха.
Быч1, билбилед хатирек кийкьыхьуна, ва1 нагьакь маъ,
Рышек тахсир руъуд диш, къан га1диед гардана а.
Тебиэтдис мисед быт1рад рыш, гьала гьаргвас мара,
Гьасад быт1рад рышба, Шафи, сывымыы гьад Мыха1а.
1. Къан (туьрк.)-эбир.
* * *
Вы а хьур, захьван дишир а, дусташикла душманар,
Джандыла хыл лившур а, са вы хъур, тек вы бадана.
Хъыргара,-хьур веше за гьухьуйне ки, инаамиш диш,
Кьин гьаъад хьур, Йинчихьван, ах1вал мабдиш вы бадана
Xа1р са быч1ихда билбил а — рышахда са гада а,
Зайкла ки билбил вишир, ми багьди а вы бадана.
Гьеч суруда ииркьыр диш, де шууна диндж йикиси,
Шудаъ у1лид-хылидбыр гьыъыри йиркьын бадана.
Ми уьлкуьдид духрешис вырда рышба1 гьадубгуд диш,
Са-са гуьзел гьазыр риъи, са-са йигит бадана.
Хъуь хъудбишис гебгаси, биъид за1хмет выды, Шафи,
Джан сихьир, къуллух выъыри, ва шурад халкь бадана.
* * *
Джандыла хыл лившур а, ва заала хыл лившус дишме?
Йик1 гьутхьур, ха1ле гаатхы1р — мырыддид шам лювк1ас дишме?
Йик1 едедбишис гъание, сиъинбишис даваа ваъад,
Изды йик1ис даваа вырдиш, бес зы едед дишийме?
Дженде дерд увуху1йне, за йарас ашгара маъ хьури,
Йыхьыр вац1ал выъыхьуна, инсафсыз, хъарацыс дишме?
Гьашкьдире гъурхьуд Шафи, гьурхьуйхь хъывгад халкь бадана,
Бес, гьеми халкьдихда гъурхьуд, гьашкьдид хылаа кьы1чи дишме?
* * *
Дуьнйа арамиш выъыр за, са вы ханым ришири,
Шумур Ху1ри, Пери гъадгур, зас вы ханым ришири.
Шумур гуьзел салат1 дишир шумур дегиш дыъыр ки,
Гьу1мурдид ха1йат шад гьаъасды, вы джанын ришири.
Вы изды уле ад йа1кв, убрус хушды ун йикисды,
Са “джан, гьа1зиз”,- ыджывгыр, гугьулдид залым ришири
Заала хъуъ шумды хылаа хыле рыхьыр, гьаргур ки вы.
Шумнийис, бейхабарна, вы гуьл джамаалым ришири.
Бала ки гьалгара, рухьура, иикиси вы Шафи,
Са гьад выды йик1е марад, йик1 ид къаалым ришири.
1. Гуълджамал-быч1 кал быт1рад.
РУБАИБЫР
Киирхьур, кар йишихьуна са маджлисди,
Сукьа, хъац, гьавыдид тегьердихда вы.
Садам лившуйне-йишир а йикисды,
Лиджившуйне, хъереъ къуншиед къавы.
* * *
Йа1ква1с, гиме йыхьыр, салам сувгьуйне,
Кьа1сды-кьухьнийдаа ха1л-а1хвал хупкаваъ.
Ха1джет маъ, гьа1вам гьалгасды йишийне,
Нубатсизне гьалганийис ра1хъ вийаъ.
* * *
Выш гьаатхьйр, ха1ле лик1ур ад ха1дийбыр,
Виригь йибкьыйне, ха1ля гьахъагвасды диш.
Илсанашды терсид йиъи арабыр-
Миди «ха1диймыс виригь» ха1саба диш.
Дуьнйадиклаа бейхабарды бейниван,
Йигит и хьур, гьакь рат1уд на самаругъ.
Мигьманад ригик кидживилт1ед йиван,
Мысна халкьдис, диванкарна самаругъ.
* * *
Гийхьир, джуды ра1хъне йиъид мусурман,
Салам лювуш, артухды маъ диндирмиш.
Йинчис гьац1ыйхь, са ки вас рыкъы1д мигьман,
Шыв нийет хана йикисди гьад утмиш.
(Продолжение следует.)
