249-тапширма. Кьыле гьаъ келиматбыр. Хьели гьабыр быт1рад хат1ылыхьван кихьяъ.

Ес ихьды ч1ел хъывгара. Ихьды ч1ел бала эвелды виъи. Мыха1д халкьдид тарих гьала гьац1ара гьыъыр адиш. Тарих ачых гьаъасды ес ихьды ч1илире йиъи. Гьа1р халкьдид ч1ел бала деринды, бала гьакьаллы кар виъи. Ч1илыхда хъадацус гьац1ыр йигара илсындис. Я алчахды ч1ел вуруъуддиш, я алчахды халкь. Амма ч1ел сувга выъыд халкь викьидаана руъура. Гьадыыла гьа1р халкьдире джиды ч1ел гирамигене уву1хур йигара.250-тапширма. Шумуд келимат а ми ихтилата? Гьис ва гьааса фикир ваъара? Гьидире гьац1ара вас, шууна са-сындикляа кьат1 гьаъасди келиматбыр? Шыв рухьуд ч1ел виъи «келимат»?

Келиматмыд джыбра джурад лышанбыр лирхьере, джва1р рухьуд натыджедис лейихды. Лышанбыр руъура миседбыр:
. – секинды келиматад джыбра,
! – лал ваъад келиматад джыбра,
? – хулкад келиматад джыбра.

Меселла:
Зы мехьтебе руъура.
Зы мехьтебе руъура!
Вы мехьтебе руъурама?

251-тапширма. Ми келиматыкляа кеэт1аъ секинды келиматбыр, лал ваъад келиматбыр, хулкад келиматбыр. Кихьяъ гьабыр джураана.
Захда са быт1рад шарак а. Ва1хде шаракмар ама? Зас ки выгара шарак!
Эхирки изды ватан! Изды ватан ешемиш викий! Ватандыхда йик1 ешед йигитер бала дуруъурама?
Гьа выши? Вас зы гьаиДарама? Вы гьилды му1къаады йиъи? Выды дур выши? Вахда шуба1- ришиймар ама? Выды дидды дур выши? Вы гьилды цихилдикляады йиъи? Вы1хды му1къуд дур шиви?
Эркек! Ва къы1л гьыъыри, ватан бадаана! Выды дур к1а1ълийек кит1еси! Халкьдире вас икрам гьаъаси!

С. Махмудова