Эвелаа ихьды гьа1лимеше рухьуд йиъий, быт1рад илсындид усул, хьесым, ва хьесымахьде гид яа1хъ — гьа эккед бахт на ха1саб ваъарай, амма сасад гедене быт1рад хьыдылды, ва рыкъы1де хад багъ-быстан йыхана ха1саб гьаъар диший.
Дуьнйады джурба-джуре быт1рад йыхды карбыр бала а, гьамыхда гадкъасды кьва1б ул выгадий рухьура. Атабабыере рухьуд ий, гьамыхда гадкьас йигадий хьур.
Ха1р са кардыхда, Аллагь-таллара дуьнйады лагъур ад, ч1илис, йивандыхда дай а, ч1абалахда гель а, ха1р кардис джуду шей-шурук гьаса гирамиг йиъи, нинис джуду велед ка.
Аллагь-таллара гьухьури хьва, ха1р ха1йванара джухда выш ади, шыв ади хана дыкьа гьухьуйне, йыма1лере джуду хъва1нч1 хана йибкьыри. Гьаса йишийне, быт1рава1лихда эккед гьунар анивиъи. Китабырмык кихьир ад кал, Юсуф пайгъампар кал быт1рад вышга ад диший. Гьанийихда гадкъад хьур илсанар гьирарат (удивляться) дуруъурай.
Гьание гьаъад ихтилатмыхда г1а1ля саъ инджи сувгъу1д ка хъуд-хъуна, сат1ур ваъад ч1елмыхда, гафмыхда хъадабц1ура гедылгарай.
Гьаса гьакьал-камаладис яхда пайгъампарар ай, месела Силийман пайгъампар гьакьалад.
Са йиван на гьа1раба ай хьва, йивандид иесси са йиъий хьва, гьа1раба сынийды виъий хьва, гьабыр гьади гине бегеда хьуъ риъид хыдылды гъилы агъырды кьулбыр кихьийне, гьеми гьа1рабади а1рч1ур гьалысга гьаджаргвасна сыла руръура.
Гьеми арыди йивандид не гьа1рабадид иессиер йидкьыр гьеми хьыдыныйда хыных ха1бшура, валлагь, рухьура, йивандид иессиере джуду йивандид йиъи ва гьа1рабадид иессиере джуду гъа1рабадид йиъи хьур. Гьеми ха1джетбыр ана, гьемибыр дуруъура Силийман пайгъампарахда гьакь гьат1уй хьур. Гьада Силийман пайгъампара рухьура, валлагь йыха1ъ гьеми хыных. Амма тинака нинды йик1 т1улкьара, мары1х, гьабишис вияъ хьур. Гьадыла рухьура, дай бадана йиван зулмутди увч1уд виъи. Гьаса йишийне, нине ки велед сагъна абгын бадана, вияъ рухьура.
Ха1йванмашикла кийтхьуйне, къа1рякъа1лес джуду шаркас дарс выс йигара йишир: «Валлагь, хырыдаа ка илсан гьагуйне, гьание джиляа къат лешус хьур хыл сигыйне, вы гьайвырди лихъивич гьухьур хьва, ама кине шаркара гьухьури хьва, гьа выдж илсан гьагуд ка лихъивчийне шыв гьаъас. Гьадыла рухьура, къа1ракъа1лед шарак джухъаъ ки гьакьаллы виъи.
Гьамыъ илсындид гьакьалакла хьуъ дыкьас. Са валаетди гьасад гьадат-нубат ай, валлагь, кьа1се дишидбыр т1аджие адгъур гьатхыд калды ба1ля са хадабгъуд. Са йыгъырмыкля са йыгъа кьа1се йишир ад дид хана руъура джуду дух т1аджие дид ки агъур. Эли гъаъ кейид калды гьатхыд ба1лиы ледкьыйне, т1аджи аа сивхьир духара. Диде, тапширыгъбыр ки гьыъыйне ка, рухьура: «Джан дух, зы хаабгъуд халгъвара а, амма таджи хумулвугъ, мида са хьуц1ц1урды сыдыла вас ки герек викис». Гьаса йишийне, гъам адийкьама кьа1ды, кьухьнийды ху1рмет хывкьыр арыди-джаргыди дыгыр йыгара, гьабышис йигад-хъыгад гьыъыр йыгара, гьис хьурди кьа1се-кьухьа дишийне, гьабыр хынимешды яц1а хъу1дире.
Гьамыъ хьесымад быт1рава1ликла гьухьус. Са пачагь Махмуд ай, эккед валаетды кьухьвалды ваъара ана, йыгъырмыкла са йыгъа гьеми пачагь базара хьуъ йиъиди, гьеминийис са хыных гьабгура бала быт1рад хьесыма на1к не эбир увгъур ад. Гьеми гакъынире, тух руъур диш, амма гьеми хынхы у гъай зул-зул йишид валыгмар, гьис хьурди касиб нине уху1ре ад йиъий. Пачагьара гьухьури везирешде, гьети хыных хана изды бегеде хъидыкьа, за гьа захьван гыргас, гьанийды нин ки тапширмиш раъ.
Джуду утагъма йыгыр, эйлуг гьыъыр, ц1инды валыг лаъас выр. Гьеми хыных адыхъаъ ки быт1рад йишир. Быгады йыгъа пачагьара рухьура, валлагь, вы ха1р йоква1с, зы ара гъаъ руъумады, изды ригиде йиший, гьис хьурди гьа хыных гьагуйне, пачагьад гвалахбыр, къайгъубыр, йик1иы гъад мырадбыр ха1реда хьуъ ка еримиш руъурай. Гьеми хынхыра гьаъ гьухьуд кал гьыъыр. Гьаса, гьаса ц1ымыед сен йишир гьеми хынхыд, пачагьаклаки эккед валаетмыд кьухьды йишири, аа-уу хад шегьербыр, му1къбыр лебшура эккед варлы вишир гьемибыр ад валает. Гьис хьурди гьеми гадиед быт1рава1лире, бахт хьуъ сувкун ва1лире, пачагьад гволахбыр, къайгъубыр гьаса хьуъ сукур битмиш руъурай. Гьадыла рухьура, быт1рад кардыхда кьиймет ки эккед вуруъура.
Гьемидийкьама ад гьа1шыкьаше, шаиреше, гьа1лимеше китабыр кирхьире эдемива1лид, несигьа1тдид ихтилатбыр гьаъара, джигьилер, хынимер йыхды рыкъа1 эдере, сабырвалды, а1сляхвалды гюзет ваъас на…
Са ч1илыхьван, ч1илире джат1уд, капырада ки гьат1ус йикис диш.
Мира Казиева.
