Балана залымды кьы1д йишир гьа сыдырма. Йизбыр йишир, банымы гъад шабыр йиц1ир хьадид вахт беслемиш вишир. Хьадид йыкьа1д вазыра хьыбылбыр, махьвбыр, гьугъалбыр йишир, ха1лбыр утхур дуьнйадире рухсатбыр выр ч1ирис-ч1ыкыс, ер-емиш викисне, ма1хсилбыр йикисне, ва илсындис ха1р емишекла пай викисне, хыл г1але выгыргасна.
Гьугъалбыр ки йишидыла хъуъ, ч1ир-ч1ык шиле йишир, ха1р са шей-шурук, ха1р джурудид джаныварбыр ва ха1йванбыр гъаъ а1гъа1ч1ур джухьды шадвалды ваъара ай.
Са ц1ыдды йыгъа, ээли бурухъна сыва, джуду шаракмар ки хана гъаъ шильды ч1иры у1гъву1ргъу1ре са гъу1дидий. Гьеми гъу1дидиед шаракмар бала бытьрадбыр йиьий, йивды рангад нур ки килхьвара, гъаъ майдана гьулхъара, шадна ч1ир-ч1ир ветере ай.
Гъарибешды шадва1лид балад вахт ки хъившир диш. Са ха1фте гьабхы1йне ка, гьеми шаракмашды джубра ана вишир са кьул ведед гьа1зриьил калды г1ар. Гьеми г1арара гьеми шаракмашис гьеч миллет джывыр а джуьхьды шадвалды ваъас, майдана гъаъ а1гъач1ус, чал-чапар гьаъас.
Эхир йыгъырмыкла са йыгъа, бурухъна сывад гъу1дидий, чара лабт1уйне ка, вуруъура шагыет хана джуду къумши гьакьал-камалбыр ад т1ыбырыхда, джуду къайгъу–дердиед джубра увуч1 хьур, г1арара джуду шаракмашис ра1хъ джывыр а хьур. Т1ыбырыра гъаъ эгъет1ир джуду эшкибыр, сабырахьван улабырмы лыъыр, джуду дафтарад джар гъаъ ливире.
Гьемидире рухьура, валлагь, вы вырых къаргъыехда, гьадире вас кюмег гьаъас.
Бурухъна сывад гъу1дидий вуруъура къаргъыяхда магарыш ки хана. Магарыш ки выдыла хъуъ, къаргъыере рухьура, валлагь, зада йикисдиш выды дерди кьуле выгыргас, гьис хьурди зы зас гич1инире викьире ад виъи г1арала, гьаса йишийне, выды гар выды ва чахъва гьаъ.
Вешере сувкьур гъ1удидий, шыв чара ваъас, гьалыкла зас кюмег йикис хьур. Бегеда хьуъ вахыр ад сикьирис гьемидид ешлед, зариед ун руъура. Гьидид шыв ешел виъи хьур, шыв йыгъ-выш йидкьыр ад виъиди, хулкара сик1ирире гъу1дидиеда. Гьемидире йиъид-йиъадка ихтилат гьаъара, шагыет гьаъара сикьирис. Фикирбыр гьыъыр, кьва1бси сувкьур са мислягьа1т эгъелъэре.
Сикьире рухьура гъу1дидиеде: «Вы вырых пачагьад быныма къизилед са йилагад манут дагул ваъ, хьели гьа йилагад манут хувугъ гьа г1ар гивирк1ад духлимешде, гьадылы хъуъ выш йикьир, выш алгади еве гадкъас».
Ха1р багьанадыхьван, быгады йокв кьат1 йишийне ка, бурухъна сывад гъу1дидий вуруъура пачагьад къзилбыр ад быныма. Везирер, незирер гъуьдкюйне ка, гъу1дидий аъ увч1ур текды са къизилед манут дагул ваъара. Хъавахыр хъивъид калды арыды, пачагьад везирешис гьухъвулгара. Макъыет дишир дуруъура гъу1дидиед джубра хъуна. Бурухъна сывад гъу1дидиере дагул выъыд манут хувулгъара дюз г1ар гивирк1ыд духлимешы, выдж хъавахыр хъу1вгъу1ре джуду шаракмашыхда.
Пачаг1ад везирер, незирер ледкьыр гьеми духлумар ад кьа1хье. Гьемибише гьеми духлумар, дагьарбыр усур саъ, асур лаъ гьаъара, къизилед манут ахъваргамыхь хьур. Амма гьеми манут гьайвырди дагул ваъара сик1ирире, джус а1хтиет ваъара, быга дават-девлет вишийне лазим-герек викис хьур.
Дарымыхьде, духлимыхьде гивирк1ыр ад г1ар, гьемибишиыла йик1 т1ут1кьур хъавахара дуьнйадид ти кьуле, везирешде, незирешде ахъвылгардиш гьеми куше абгыд манут. Пачагьад къизилед манутад себеб вишир бурухъна гъу1дидиед э1кволь, шаракмар сагъна-шадана ч1ир-ч1ир ветере аъ-гъаъ йидкьыр дуламиш йишир шилды майданмы.
Гьаса т1а1гьа1м кид, гьаса хайиред банбыр, сывбыр а ихьды велаетдыхда. Гьадыла, ихьды ч1ирид – ч1ыкыд къадри вишир йигара, уху1р, а1хтиет гьыъыр йигара, ц1айбыр киджийир, га1ри-гури кьат1 джыъыр, гьис хьурди дама-дара дыхьыйне гьуджурна гьуч1ды ер-емишед, укьуд, усуд пай ывылгара.
Мира Казиева
