ЮЛДАШЕР

Я у литхьур а Гитлеред къушумбыр,
Гьабишис цIай йыхыIси е, юлдашер,
Гьазыр гьаъ ваI йиванар на капырбыр,
Гьарыек дыхьыр йыгара, юлдашер.

ГьаIджиз дишир, хала начагъ дикисма,
Нинабашды йикIикла дагъ йикисма,
Душманад хьесыма алчах дикисма,
ЙикIе цIай ликIур йыгара, юлдашер.

ЦIай йыхыIр выды хал-лахбыр гьутхьасма,
Душманад мыкI бахчиды у выкьасма,
Джан лаIшусды, кьулы, джаллат йыкьасма,
Вайисед джан лаIшур йыгара, юлдашер.

ТамаIхкарас елли инсаф герек диш,
Къирмиш гьаъ гьад, мадды са гаф герек диш,
Ламысдыла лаъ хъуд гьуIмир герек диш,
Ширин джан гьутхьур йыгара, юлдашер.

ЛыIхды гыбыл йидкьыйне Ватанды у,
ТIурфан выгыргаси е душмана у,
ГьаIйиб и ес йаIхъ сагъун видждынды у,
Ватан увухуIр йыгара, юлдашер.

ДАГЪЫСТАНДИС
КИХЬИД КАГЪАТ

Тарихдиде хад виъи,
Даим дамах Дагъыстан,
Душманас цIай йыхыIд и,
Ва, эй къуччах, Дагъыстан.

ЙикIиы гъа тарихбыр ес,
Дур-ун ад капырбыр ес,
Гъаалибвалды йибкьыр ес,
Джангыма сагъ, Дагъыстан.

Кьухьды шу ес урус и,
ХуIрмет ес ламыс виъи,
Намерд душман гьаIджиз и,
Вы виъи гьакь, Дагъыстан.

Гъигъе ваъ раIхъ душманас,
Фашизмадид иланас1,
Кьурбан и зы, Ватан, вас,
Джандыдаа чагъ, Дагъыстан.

Адишнийихда ламыс,
Зегьер йиъи хьывад кIус,
Инамиш и ми хылыс
Диш вы алчах, Дагъыстан.

Гъигъе гьаъ Моздок ва рак,
Тылыес кымылвыцI як,
Сывад асланад шарак,
Ва уях ваъ, Дагъыстан.

ГъуIнаа кьул гъамабана,
Хыл, гъил сагъна мадана,
Гъалиб диъи душмана,
Выды рыш, дух, Дагъыстан.

Хъуъ лаIшухьвна ва къадам,
Нинды наIк викихь хаIрам,
Хыле викиси тIарам,
Ирды пайдах, Дагъыстан.

Гене ки кьин хакьаси,
Берлинди зы лийкьаси,
Алчахад дур тIалхъаси,
Халкьдид даях, Дагъыстан.

Урусатдид чIиримы,
Гьамы лиркьад бычIимы,
МыкI вылцIад гъилабырмы,
Ливхьиси къарх, Дагъыстан.

1 Илан (туьрк.)-гIар, змея.

ЙИГИТЕД ЛЫШАН ЙИКИХЬ

Йирхьа шу, йирхьа вы хырыдад рыкъаI,
Сагъ-саламатна хъикьасды джан вийихь,
Ватандид кьулы йибкьыр ад гьарыед,
Убур хъац шу, выды убрус ван1 йикихь.

Вас гьагвара душман дели йишир а,
ЛыIхды гаIбаIнч ихьды джилы лихьир а,
Нинды йикIик цIай китхьур лап гьутхьур а,
Шу, вайкла гьад йикIис са дарман викихь.

Ватан рухьуд гаф бала ширин виъи,
Гьад метлеб дерйагьахъаъ дерин виъи,
Душман гъад чIиры виригъ серин виъи,
Гьад душманас вы кьухьды душман йикихь.
ГичI мываъ, вахда вафа ад халкьбыр хъу,
Выды йыкьаIхда чинарбыр, банбыр хъу,
Вас нуьсрет вылцIад сусды улабыр хъу,
Хьура гийиъ, вахда сагъды джан йикихь.

Вас гьацI, шу, фашист писды душман йиъи,
Гьабишикла дуст хакьыд пешман2 йиъи,
МыхаIшурад урусат Ватан виъи,
Джуды ламыс алмаз на йылдан йикихь.

Гьакь бадана джанг йыгыд зирек йиъи,
Гьанийис хаIлбыр-чIирбыр куьмег виъи,
Ми гаф нинды гаф виъи, герчек виъи:
«Зас гьухуд дух ватандис кьурбан йикихь!»

Четин йиъи раIхъбыр гьардиъ йыхьыйне,
Гьунар и Ватандид раIхъ увухуIйне,
Джамесебды шу гъалибне хъиркьыйне,
Шуд мыхрымыйк йигитед лышан йикихь.
1 Ван (лезг.)-ун. 2 Пешман (туьрк.)-пашмал.36

ДАIГЬВИЕД ХАР ЕС ГЕРЕК ДИШ

Душман я гъами йишихьвна,
Хиялбыр гьалыс герек и,
Ватан хылаа вихихьуна,
Гьалыс хыных герек йиъи?

Шудаъ вас раIхъ вишир ки дар,
ЙикIиыла утха маъ са кар:
Винтовка виъи изды яр,
Маа шууды ярах герек и?

Ватан йикIиы гъадишнийис,
Багъди дунгъуз ивинийис,
Хылаа бычIбыр сигынийис,
Йис эред лах герек виъи?

Винтовкадаа сивте гуьлле,
Къизмиш викихь гьадид луьле,
Къургъушумайк гипхьуйхь келле,
Маа йидис махв герек виъи?

Солдат, шу, гьеч маIгъв вы пашмал,
Гьусура гьаъ мисри1 хинджал,
ЙикIиы гъана лыIхды душман,
Гьалыс хал-лах герек йиъи?
Рейхстагдид викьир дамах,
Лаъ лаIчIур ва кибтIе пайдах,
За ки чугурахьван кьваIб гаф:-
ДаIгьвиед хар ес герек диш.
1 Мисри хинджал – Дамаскдид, дур ад хинджал

ЗАС ХЪЫГАРА

Ирды, къыIбды бычIбыр гъад,
Майданбыр зас хъыгара.
ЛыкьаIшды ухшербыр ад,
Чубанар зас хъыдгара.

Къизил, гымыш, газ, йылдан,
КIашен, чугун, нафт-фантан,
Абад выъыр ад Ватан,
МаIгьданбыр зас хъыгара.

Халкьдид улабыр йиъид,
СархаIтмыд йаIквбыр йиъид,
Душманас гичIбыр гийид,
Виджданбыр зас хъыгара.

РахаIтды раIхъбыр джыгад,
Алмаз кьваб на хаджаркьад,
ХаIле сирбыр саджалтад,
Тайфабыр зас хъыгара.

Терг ваъад гьаIджизвалды,
КьаIсвалды, пехилвалды,
УвухуIд джигьилвалды,
Миллетбыр зас хъыгара.

ИЛСЫНДИД ЙИКI

Гьалыхда а мисед зурбад,
Мисед уьткем, илсындид йикI,
Мисед зирек, мисед гуьрчек,
Мисед пакды, видждындид йикI.

Эккед нурдид, мыхрыма ад,
ХаIле лаIчIур гьулхъара ад,
Дугъриданна1 ай вахда гьад,
Алмазад йикI, йылдындид йикI.

Лийчир лаъ лаIчlуйне урус,
Такабир хаIлды ивкьир хьурс,
ХаIр миллитдид эккед ламыс,
Ихьды совет Ватандид йикI.

Накьудид шарад са дамах,
Гьагуд хаIлбыр йишир уях,
Каинатдид2 ирды пайдах,
Выды хыле ха элдид йикI.

ТIурхьундида икьрар джичIид,
Гагарин, вы хаIлма лийчид,
Выды сигналмыд ун къатид,
Ишир, тудкьуд душманад йикI.

1 Дугъридан (туьрк.)-чIерне, дуьзгуьнне, гьакъикъатна.
2 Каинат (туьрк.)-дуьни-дуьнйа, вселенная.

БАХТ ВЫГАНИЙИС

Гьухьус маъ вы бахтсыз йиъи,
Выды бахт выды хыле ха,
ЗаIхметдихьван йишихьвна дуст,
Вы мырыддид лап кьуле а.

Гьухьус маъ: «зы йиъи кесиб»,
Мыъыйхь ваа халкьдире гьаIйиб,
Ахтармиш ваъ накьудид диб,
Девлет гьадид лап кьане а.

Джамесебде мыIхьчеб хад диш,
Тамбалар зас дишид диш хуш,
Шудаъ хаIле ливчир ки къуш1,
Сук выгади, гьад джиле а.
1 Къуш (туьрк.)-шей-шурук.

СЫВЫМЫД РЫШ

Джан рыш, вы гьалыс гьаргурди,
Сывымыд джийран рухьура,
Данбыр набат, пIызбыр шагар,
Дердимыд дарман рухьура.

Багъда валгад сары билбил,
Фагьам дерин, кьваIд хыл къизил,
Икьрар виъи вас ихьды джил,
Накьудире джан рухьура.

МаIдды,сафды алмазад йикI,
Этиред ил ки за1хметдик,
Гагь гине суьруьдид уьлик,
Гьаргуйне чубан рухьура.

Чулди гвалах лывырсыйне,
Халисды заIхмет сивхьийне,
Шин сагъуIре вы гьаргуйне,
Элдире йылдан рухьура.

Маяк риъи,хабар а зас,
Хала суркьус адиш хаIвас,
Джамесебе ки лившур саз,
Халисды илсан рухьура.

КЪУРУШДИД РЫШ

Са йицIыд сен хьура гине,
Гуьгьуьл, бегьем, дара ад рыш,
Гьамыъ ва цIинды муIкъ сивир,
Хыле даим кар гьаъад рыш.

КьваIб-хьиб пеше хыле лившур,
Уях гьыъыр а ва чулбыр,
Бригададид кьулы лурзур,
Дагъыстандид дур лаъ хад рыш.

Ватан был вишин са мырад,
За1хметдик кине риъи шад,
Эккед чулди ха1р кьуле вад,
ТIымлад багъ, бегьер гьаъад рыш.

Выды гьунар зас йиъи хуш,
Ламыс кид чалахъанад рыш,
Мубарак вас цIинды Къуруш,
БычIире кал зар лаъад рыш.

Маякад дамах ваъара,
НаIкыIдид былах ваъара,
Героед гвалах ваъара,
ЙикIис йыгад са яр ад рыш.

МАСАЛДЫ УСДАР

Йыгъ лаабтIума саIхъджаIчур масалыла,
Кирпич не духул лирхьире мыхрыла,
Мертебемыла лаъ лаIчIур, хылыхьван,
Йилгара лыIхды гыбылбыр хаIлыла.
Элдире вада: «Усда кьуват викихь,
Хыл-гъил сагъ, джигер сагълам, йикI шад йикихь».

Гакъара банара таIгьриф гьаъаси,
КыхыIр накьра-сунна, таIгьриф гьаъаси,
Ва сихьир ад халбыр сидкьас дыхьыйне,
Тост лаIшур дустара таIгьриф гьаъаси:
«Усдар джан, Йинчире нуьсрет вийихь вас,
ХаIр са халды ракбыр ачых йикихь вас».

Сихьинийде бытIрад муIкъбыр, шегьербыр,
ЛикIва гьыъынийис газад фенербыр,
Рахна кидишды къалабыр рухьура,
ЙикIиы хакьыр тикрар гьаъаси гафбыр:
Элдире гьухьуси: «Халбыр чух йикихь,
Хьадыхда емишбыр хад хумухд йикихь».

Агъырды кьваб, вас са, виед сыл виъи,
Мыхрымы гъад руг диш, гьад къизил йиъи,
Выды хылабара бегеде вьаъад,
Коммунизмадид йаIкваIд мемзил виъи.
Гьад мемзил увцIур, бычIе ад багъ йикихь,
Багъди халбыр сихьир ад кас сагъ йикихь.